Улатӑр районӗнче Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗ, 97 ҫулти арҫын, кӑшӑлвируспа чирленӗ. Тухтӑрсем ӑна сыватнӑ.
Ветерана пульницӑна ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче илсе килнӗ. Ун чухне арҫыннӑн ӳт температури 38,5 градус пулнӑ. Рентген унӑн ӳпки икӗ енчен те шыҫнине кӑтартнӑ. Каярахпа анализ та килнӗ: кӑшӑлвирус чӑнах та пур. Тухтӑрсем ӑна сипленӗ.
Чир йывӑррӑн иртнӗ. Ӑна кислородпа та сывлаттарнӑ. Йывӑр чухне те ветеран хуҫӑлса ӳкмен, палатӑри кӳршисене хавхалантарма тӑрӑшнӑ.
Ӗнер ветерана киле яма хатӗрленӗ.
Элӗк районӗнче типӗ курӑк ҫунтарни чутах инкекпе вӗҫленмен. Ҫулӑма 1 гектар ҫинчи улӑма тӗп тунӑ. Кун пирки Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтерет.
Ҫурла уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Тури Татмӑш ялӗ ҫывӑхӗнче типӗ курӑка чӗртсе янӑ. Анчах асӑрханулӑх техникине пӑхӑнманран ҫулӑм сарӑлнӑ, улӑма тӗп тунӑ.
Ҫав кунах Куславккара, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Муркаш, Улатӑр, Шупашкар районӗсенче ҫӳп-ҫап ҫуннӑ. Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 1040 пушар тухнӑ. Инкексенче 32 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 47 ҫын суранланнӑ. 49 ҫынна ҫӑлнӑ.
| ҪУР | 04 |
«Йӗкрешсен пурнӑҫӗнчен» — ҫапла ят панӑ Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай серб халӑхӗн ку чухнехи паллӑ ҫыравҫин Милутин Джуричкевичӑн хӑй чӑвашла куҫарнӑ калавӗсен ҫак кунсенче Шупашкарта кун ҫути курнӑ пуххине. Кӗнеке ячӗ хӑйех пире ку калавсенче сӑмах мӗн пирки пынине уҫӑмлӑн калать — ҫапла, ҫапла: М. Джуричковичӑн питех те ансат та сӑнарлӑ чӗлхепе ҫырнӑ кӗске калавӗсенче эпир аякри сӑрт-туллӑ ҫӗршывра икӗ пӗртӑван-йӗкреш еплерех ӳссе харсӑр та пултаруллӑ йӗкӗтсем пулса тӑни ҫинчен вуласа пӗлетпӗр. Кулмалли те пайтах ку калавсенче, тарӑн шухӑша яраканни те, куҫҫуль кӑлараканни те.
«Ҫӑкӑр-тӑвар — хире-хирӗҫ», — тенӗ ваттисем. 2019 ҫулта Белградра, «Алма» издательствӑра Валери Туркайӑн Даяна Лазаревич сербла куҫарнӑ сӑввисен «Мелодия ночи» ятлӑ пуххи кун ҫути курнӑччӗ. Ҫак пархатарлӑ ӗҫе М.Джуричкович та хастар хутшӑннӑччӗ, чӑваш поэчӗн сербла тухнӑ кӗнеки валли ятарласа статья ҫырнӑччӗ. Халӗ вара чӑваш вулаканӗ серб ҫыравҫи калавӗсене тӑван чӗлхипе вуланса киленме пултарать.
Милутин Джуричкович, серб халӑхӗн паллӑ поэчӗ, прозаикӗ тата литературовечӗ, 1967 ҫулта Югославири Дечаны ятлӑ хулара ҫуралнӑ.
Улатӑр районӗнчи Атрать ялӗнчи психоневрологи интернатӗнче кӑшӑлвируспа чирлекенсем йышланнӑ. Унта ӗҫлекен 13 ҫыннӑн тата интернатра пурӑнакан 18 ҫыннӑн инфекци пуррине палӑртнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче унти 1 ӗҫчен тата 4 пациент чирлени пирки Роспотребнадзора хыпар ҫитнӗ. Тепӗр кун тухтӑрсем вӗсемпе хутшӑннӑ ҫынсене тӗрӗсленӗ. ОРВИпе тата ӳпке шыҫҫипе чирлӗ 51 ҫынна изоляци тума, пульницӑна вырттарма тивнӗ. Ӗнерхи кун тӗлне 31 ҫыннӑн кӑшӑлвирус пуррине палӑртнӑ.
Роспотребнадзор ӗҫченӗсен шухӑшӗпе, малтанах чирлесе пысӑк температурӑпа выртнӑ ҫынсене ыттисенчен уйӑрманни кӑшӑлвируса интернатра сарӑлма май панӑ.
Чӑваш Енре вӗренӳ ҫулӗ вӑхӑтра уҫӑлмалла, ачасем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче парта хушшине лармалла. Ку вӑл студентсене те пырса тивӗ. Ҫапла шаннине пӗлтернӗ Чӑваш Ен вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министрӗ Сергей Яковлев.
Министр Улатӑр хулинче тата районӗнче ӗҫлӗ ҫулҫӳревпе пулнӑ. Унта вӑл Раҫҫей ҫутӗҫ министрӗ Сергей Кравцов интервьюсенче Раҫҫей шкулӗсем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче уҫӑлассине темиҫе хут та палӑртнине пӗлтернӗ. Паллах, санитарипе эпидемиологи мерисене пӑхӑнмалла. Вӗсене Роспотребнадзор каланине тӗпе хурса РФ Ҫутӗҫ министерстви хатӗрленӗ.
Хальхи вӑхӑтра Чӑваш Енри вӗренӳ учрежденийӗсем вӗренекенсене йышӑнма хатӗрленеҫҫӗ, вӗсенче юсав ӗҫӗсем малалла пыраҫҫӗ.
«Присурский» заповедникӑн Улатӑрти участокӗнче Раҫҫейре сайра тӗл пулакан нӑрра асӑрханӑ. Ӑна утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче курни ҫинчен Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче паян хыпарланӑ.
Ҫӗрсе тӳннӗ юман ҫинче икӗ нӑрӑ ҫӳренӗ. Ҫав тӗсӗн латинла ячӗ – «Osmoderma barnabita Motschulsky, 1845». Вырӑсла ӑна «отшельник пахучий» е тата «отшельник обыкновенный» теҫҫӗ.
Сайра тӗл пулакан ҫак нӑрӑн аҫи ама нӑрра астарса пылакрах шӑршӑ кӑларать. Опытлӑ энтомолог ҫавна нӑрӑран 1 метр инҫӗшӗнченех туять. Нӑрра типӗтсен хӑшӗсем темиҫе ҫул ырӑ шӑршӑ сарма пултараҫҫӗ.
Нӑрӑ пытанса пурӑнма юратать. Вӑл ҫӗрсе тӳннӗ хӑвӑллӑ йывӑҫсенче пытанма кӑмӑллать.
Улатӑр районӗнче нумай ачаллӑ ҫемье валли патшалӑх ҫурт туса парать. ҫурт Атрать ялӗнче пулӗ.
Халӗ никӗс ярса стенисене хӑпартнӑ ӗнтӗ. Тӑррине тума тытӑннӑ. Район администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗҫсем план календарӗпе килӗшӳллӗн пыраҫҫӗ. Ҫурта ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗччен туса пӗтермелле.
Атратьри нумай ачаллӑ ҫемьене ҫурт туса памашкӑн хыснаран 2727348 тенкӗ уйӑрнӑ. Ӑна социаллӑ найм договорӗпе килӗшӳллӗн хӑпартаҫҫӗ
Чӑваш Енре хальхи вӑхӑтра шыва кӗмелли вӑхӑт пуҫланман. Тӗрӗссипе, пляжсене официаллӑ майпа уҫман. Апла пулин те пляжсене шыва кӗме хатӗрлеҫҫӗ.
Ӗнерхи кун тӗлне илсен Чӑваш Ен Гражданла хӳтӗлев ӗҫӗсен тата чрезвычайлӑ лару-тӑру комитечӗн шыравпа ҫӑлав служби республикӑри 13 пляжа хатӗрлесе ҫитернӗ. Вӗсем – Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Ҫӗмӗрлере, Сӗнтӗрвӑрринче, Куславккара, Етӗрнере, Улатӑрта тата Улатӑр районӗнче.
Пӗлтӗр ялсенче шыва кӗме 108 вырӑн хатӗрленӗ. Кӑҫал вӗсене 68 пӗвепе кӳлӗ тата юханшывсем хӗрринче хатӗрлӗҫ.
Шел те, путакансем халех пур. Ҫу уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, тӗслӗхрен, Йӗпреҫ районӗнчи 63-ри арҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Вӑл ялти пӗвере пулӑ тытнӑ чух шыва кӗме шухӑшлани инкекпе вӗҫленнӗ. Атӑлта вара 15-ри ача путса вилнӗ.
Чӑваш Ен Сывлӑх сыхлав министерстви кӑшӑлвируспа чирлекенсен официаллӑ статистикине пичетленӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнче каҫхи ҫиччӗ ҫитеспе пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑшӑлвируспа 3956 ҫын чирлет. Ҫав шутран Улатӑр районӗнче – 57 (0); Улатӑрта – 119 (+2); Элӗк районӗнче – 42 (+1); Патӑрьел районӗнче – 118 (+5); Вӑрнар районӗнче – 53 (+3); Йӗпреҫ районӗнче – 65 (+1); Канаш районӗнче – 124 (+4); Канашра – 132 (+2); Куславкка районӗнче – 29 (0); Комсомольски районӗнче – 132 (+1); Красноармейски районӗнче – 19 (0); Хӗрлӗ Чутай районӗнче – 118 (+1); Сӗнтӗрвӑрри районӗнче – 52 (0); Муркаш районӗнче – 138 (+2); Пӑрачкав районӗнче – 98 (0); Вӑрмар районӗнче – 99 (+0); Ҫӗрпӳ районӗнче – 94 (+4); Шупашкар районӗнче – 193 (+5); Шӑмӑршӑ районӗнче – 96(0); Ҫӗмӗрле районӗнче – 62 (0); Ҫӗмӗрлере – 151 (0); Етӗрне районӗнче – 234 (8); Елчӗк районӗнче – 55 (+1); Тӑвай районӗнче – 89 (0); Ҫӗнӗ Шупашкарта – 170 (+6); Шупашкарта – 1417 (+32).
Ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре 3395 ҫын ҫӗнӗ кӑшӑлвирус инфекцийӗпе чирленӗ. 1625 ҫын сывалнӑ, 16 ҫын вилнӗ.
Улатӑр районӗнче 51 (паянхи кун тӗлне тата тепӗр 4 ҫын хутшӑннӑ) ҫын чирленӗ; Улатӑрта – 106 (+3 ); Элӗк районӗнче – 34 ( 0 ); Патӑрьел районӗнче – 112 ( 0); Вӑрнар районӗнче – 43 ( 0 ); Йӗпреҫ районӗнче – 63 ( +2 ); Канаш районӗнче – 96 ( 0); Канаш хулинче – 113 ( 0 ); Куславкка районӗнче 26 ( 0 ); Комсомольски районӗнче – 120 (0); Красноармейски районӗнче – 16 ( 0 ); Хӗрлӗ Чутай районӗнче – 101 ( +12 ); Сӗнтӗрвӑрри районӗнче – 50 ( +1 ); Муркаш районӗнче – 125 ( +2 ); Пӑрачкав районӗнче – 92 ( 0 ); Вӑрмар районӗнче – 95 ( 0 ); Ҫӗрпӳ районӗнче – 74 ( +6 ); Шупашкар районӗнче – 157 (+5); Шӑмӑршӑ районӗнче – 91 ( +2 ); Ҫӗмӗрле районӗнче – 61 ( 0 ); Ҫӗмӗрле хулинче – 139 (0); Етӗрне районӗнче – 208 ( +8 ); Елчӗк районӗнче – 51 ( +1); Тӑвай районӗнче – 86 ( +0); Ҫӗнӗ Шупашкарта – 148 ( +6 ); Шупашкарта – 1137 (+32.
+20.3 °C